Ekološke organizacije pokrenule međunarodni postupak:
Gradnja hidroelektrane ,,Komarnica’’ predstavlja kršenje Bernske konvencije
Crnogorsko društvo ekologa, zajedno sa NVO Društvo mladih ekologa Nikšić i Organizacijom ,,KOD”, podnijelo je žalbu Sekretarijatu Bernske konvencije, povodom odluke Vlade Crne Gore da odobri koncesiju Elektroprivredi Crne Gore za korišćenje prirodnog bogatstva, radi izgradnje, upotrebe i održavanja energetskog objekta hidroelektrane Komarnica, za proizvodnju električne energije.
Donošenjem odluke o davanju koncesije na korišćenje prostora Komarnice za izgradnju hidroelektrane, Crna Gora je prekršila član 3 i 4, Bernske konvencije koja obavezuje potpisnice na unaprijeđenje nacionalne politike u očuvanju divlje flore i faune, sa posebnom pažnjom na ugrožene vrste, kao i Preporuku br. 157 (2011) Stalnog komiteta, koja se odnosi na očuvanje divljih životinja i prirodnih staništa.
Navedene organizacije smatraju da bi izgradnjom hidroelektrane došlo do kršenja evropske i nacionalne regulative, uključujući i pravno obavezujuću Bernsku konvenciju koja je pravni instrument u području zaštite prirode evropskog kontinenta i nekih država Afrike, koju je Crna Gora potpisala 2011 i tada nominovala svoja 32 EMERALD područja, kao područja visoke biodiverzitetske vrijednosti.
GigoCilj Bernske konvencije je očuvanje i zaštita divljih vrsta i njihovih prirodnih staništa, te podsticanje evropske saradnje na polju zaštite prirode, sa posebnim akcenatom na zaštiti ugroženih staništa i osjetljivih vrsta, uključujuči i migratorne vrste. Države potpisnice dužne su da sarađuju kako bi se pojačala efikasnost mjera konvencije, kroz koordinaciju aktivnosti za zaštitu migratornih vrsta te razmjenu informacija i iskustava. Komarnica je ovom konvencijom prepoznata kao izuzetno važno stanište, bogato divljom florom i faunom, koja čini prirodno nasleđe velike vrijednosti i kao takva treba se sačuvati i predati budućim generacijama.
Dok elaborat za procjenu uticaja na životnu sredinu ovo područje takođe prepoznaje kao područje visoke biodiverzitetske vrijednosti i konstatuje da u ovom slučaju ekonomski razvoj nije u skladu sa očuvanjem biodiverziteta, ostale odgovarajuće procjene nisu obavljene procjene u skladu sa crnogorskom zakonskom regulativom.
Andrijana Mićanović (Crnogorsko društvo ekologa): ,,Prije dva dana smo dobili odgovor da je žalba prihvaćena kao validna od strane Sekretarijata Bernske konvencije, koji će je proslijediti nadležnim institucijama Crne Gore, a koje imaju rok da do 15. septembra odgovore na naše tvrdnje da bi izgradnja HE Komarnica u potpunosti uništila floru i faunu i nihova staništa, čime bi Crna Gora trajno narušile sve ekosistemske vrijednosti ovog područja i time prekršila ovu pravno obavezujuću Konvenciju.’’
Bojana Živković (Organizacija KOD): ,,Ovo je jedan od ključnih koraka u očuvanju i održivom koriscenju Komarnice. Crna Gora decenijama rasipa prilike za održiv privredni rast a što se odražava i na kvalitet života građana. Zato je očuvanje Komarnice korak u pravcu očuvanja oboje: prilika za odzivi razvoj i poboljšanje života građanina.’’
Miodrag Karadžić (Društvo mladih ekologa Nikšić): ,,Mnogo su brojniji razlozi koji treba da dovedu do zaštite jednog od najljepših i među poslednjim preživjelim kanjonima u Evropi nego da se potopi za minimalnu ekonomsku dobit.
Gubitak i degradaciju biodiverzitetata bi bili trajni i nenadoknadivi, izgubila bi se staništa a zauzvrat bi se dobilo jako malo za Crnu Goru i lokalnu zajednicu.
Svi dosadašnji planovi i priče o HE Komarnica su prilično nejasni a mogu slobodno reći da stičem utisak da se rade po principu „Ajde da mi prvo napravimo HE pa ćemo onda vidjeti koliko će proizvoditi struje“.“
ZAKLJUČAK
Komarnica je, kao dom za desetine važnih vrsta koje predstavljaju evropsku vrijednost, kandidat za Emerald (ME000000P). Izgradnja hidroelektrane, snage 172 MV, sa branom visokom 171 m i akumulacijom dugom 17,6 km, prouzrokovala bi mnogobrojne štetne uticaje na zaštićena staništa i populacije, koje bismo tako nepovratno izgubili.
Korak koji je preduzet prema Sekretarijatu Bernske konvencije predstavlja reakciju na odsustvo ozbiljnosti i istrajnosti u procesu evropskih integracija, lošeg tretmana životne sredine i rizičnog određivanja prioriteta u razvoju društva i brige o budućim generacijama.
